Κτηνοτροφία και περιβάλλον
Πώς ωφελεί η κτηνοτροφία το περιβάλλον και ποια είναι η πραγματική συμβολή που έχει στα αέρια του θερμοκηπίου; Η σημασία της ισορροπημένης διατροφής και των βέλτιστων πρακτικών για πιο φιλική εκτροφή και καλλιέργεια
Η κτηνοτροφία και η βιομηχανία του κρέατος έχουν πολλές φορές στοχοποιηθεί αναφορικά με την επίδραση που έχουν στο περιβάλλον και πιο συγκεκριμένα στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Πράγματι, η βιομηχανία μας σε παγκόσμιο επίπεδο πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές, αλλά εδώ στην ΕΕ – και στην Ελλάδα – έχουμε υιοθετήσει ορισμένες από τις πιο περιβαλλοντικά φιλικές και βιώσιμες μεθόδους στον κόσμο.
Συνεπώς, η συλλήβδην εκτόξευση κατηγοριών κατά της βιομηχανίας του κρέατος, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα τοπικά χαρακτηριστικά, αποτελεί αδικία εναντίον του κόπου των κτηνοτρόφων μας και των εργαζομένων στην κρεατοβιομηχανία.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ;
Στην ΕΕ η αγροκτηνοτροφία είναι υπεύθυνη για περίπου το 9,5% των αερίων του θερμοκηπίου, ποσοστό το οποίο βαίνει κάθε χρόνο μειούμενο. Από αυτό το ποσοστό, μόλις το 1/3 έως 1/2 (ανάλογα τη χώρα) προέρχεται από την κτηνοτροφία. Τα ποσοστά αυτά είναι από τα καλύτερα παγκοσμίως.
Σε αυτά τα στοιχεία πρέπει να προσθέσουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος της αγροτικής γης στην ΕΕ χρησιμοποιείται για την κτηνοτροφία, και το μεγαλύτερο μέρος αυτής της γης θα έβγαινε από την παραγωγή τροφίμων αν τα ζώα δεν τη βοσκούσαν. Επιπλέον, το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της διαχείρισης της κτηνοτροφίας στην ΕΕ γίνεται σε βοσκοτόπια, έχει ως αποτέλεσμα τη δέσμευση άνθρακα στο έδαφος. Στα θετικά πρέπει να προσθέσουμε και ότι υπάρχει εκτεταμένη υποκατάσταση ορυκτών καυσίμων μέσω της χρήσης βιοαερίου από ζωική κόπρο και υπολείμματα καλλιεργειών για ζωοτροφές, κάτι θετικό για το περιβάλλον.
Όμως, η προσπάθεια κτηνοτρόφων και βιομηχανίας κρέατος στην Ελλάδα και την ΕΕ για πιο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές συνεχίζεται και με άλλα μέτρα. Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακοί συλλέκτες και ανεμογεννήτριες), εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση μηχανημάτων και υιοθέτηση καινοτόμων γεωργικών πρακτικών, είναι ορισμένα από αυτά.
ΘΑ ΩΦΕΛΗΘΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ;
Κατηγορηματικά όχι. Υπάρχουν περιοχές, οι οποίες είναι ιδανικές για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. Περιοχές με εδάφη που δεν είναι κατάλληλα για άλλες καλλιέργειες απλώς θα αφαιρεθούν από την παραγωγή τροφίμων αν δεν χρησιμοποιηθούν από τους κτηνοτρόφους. Πώς θα μπορούσαμε σε αυτή την περίπτωση τα κράτη της ΕΕ να παρέχουμε ασφαλή και σε προσιτές τιμές τρόφιμα στους καταναλωτές; Απλώς θα τα εισάγαμε από αλλού; Και η παραγωγή τους αλλού δεν θα συνέβαλε το ίδιο, αν όχι περισσότερο, στην αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου;
Η λύση δεν είναι η εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας αλλά η υιοθέτηση ακόμη περισσότερο φιλόδοξων στόχων για την προστασία του περιβάλλοντος και η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών εκτροφής, ευζωίας, επεξεργασίας, διανομής και ασφάλειας.
Η κτηνοτροφία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία, στην υγεία και στην αντιμετώπιση του υποσιτισμού παγκοσμίως. Μία ισορροπημένη διατροφή μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ζωικών προϊόντων, κι έτσι μπορεί να επιτευχθεί και ο στόχος της «μηδενικής πείνας» στον πλανήτη.
Βεβαίως πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την περιβαλλοντική κρίση και ενδεχομένως να αναθεωρήσουμε εν μέρει και τις διατροφικές μας συνήθειες. Το βασικό όμως ερώτημα που πρέπει να θέσουμε δεν είναι εάν πρέπει να τρώμε κρέας ή όχι, αλλά πού έχει παραχθεί και με ποια περιβαλλοντικά πρότυπα και πρότυπα καλής διαβίωσης των ζώων το κρέας που τρώμε.
Τα ίδια ερωτήματα πρέπει να αφορούν και τις εναλλακτικές του κρέατος, και να εξετάσουμε τις τοπικές και ευρύτερες επιπτώσεις από την παραγωγή και κατανάλωση αυτών των τροφίμων. Μόνο εξετάζοντας συγκριτικά τις επιπτώσεις των διαφόρων τομέων μπορούμε να έχουμε μία σοβαρή συζήτηση που θα μας οδηγήσει σε μια πιο ισορροπημένη διατροφή και πιο φιλική εκτροφή και καλλιέργεια.